Digital Rupee : ఇవాళ (గురువారం) డిసెంబర్ 1 న ఇండియాతో పాటు అనేక దేశాలు అధికార డిజిటల్ కరెన్సీలను తీసుకొస్తున్నాయి. వీటిని కేంద్ర బ్యాంకు డిజిటల్ కరెన్సీ (సీబీడీసీ)గా పిలుస్తారు.
డిజిటల్ కరెన్సీ ప్రాజెక్టులో పాలుపంచుకునే ప్రతి ప్రభుత్వ, ప్రైవేటు బ్యాంకు 10 వేల నుంచి 50 వేల మంది ఖాతాదారులపై డిజిటల్ రూపాయిని ప్రయోగాత్మకంగా వినియోగించుకుంటుంది. ఇక ప్రభుత్వం నెలనెల ఉద్యోగుల జీతభత్యాలకు, లబ్ధిదారుల సబ్సిడీ చెల్లింపులకు భారీ మొత్తాలను విడుదల చేస్తోంది.
ఇకపై ఈ మొత్తాలను డిజిటల్ రూపాయి రూపంలో టోకున బ్యాంకులకు బదిలీ చేస్తారు. ఈ టోకు మొత్తం బ్యాంకుల నుంచి ఖాతాదారుల ఖాతాలకు చేరతాయి. రిటైల్ డిజిటల్ కరెన్సీని రెండు అంచెల మోడల్ ద్వారా పంపిణీ చేయనున్నారు. సెంట్రల్ బ్యాంక్ మొదట ఎంపిక చేసిన బ్యాంకులకు జారీ చేస్తుంది.
బ్యాంకులు వినియోగదారుల చేతుల్లోకి కరెన్సీని మరింతగా పంపిణీ చేస్తాయి. ఇక నుంచి ప్రభుత్వం, బ్యాంకులు టోకు డిజిటల్ రూపాయలు వాడితే.. ప్రజలు రిటైల్ డిజిటల్ రూపాయిని వాడతారన్న మాట.సెంట్రల్ బ్యాంక్ డిజిటల్ కరెన్సీని దేశం యొక్క ఫియట్ కరెన్సీ యొక్క డిజిటల్ రూపంగా వర్ణించవచ్చు.
డిజిటల్ రూపాయి లేదా e₹-R అంటే ఏమిటి?
భారతీయ రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఇ-రూపాయిని చట్టపరమైన టెండర్‌ను సూచించే డిజిటల్ టోకెన్ రూపంగా నిర్వచించింది. ఇది ఫియట్ కరెన్సీతో సమానంగా ఉంటుంది. మరియు ఫియట్ కరెన్సీతో ఒకదానికొకటి మార్పిడి చేసుకోవచ్చు. క్రిప్టోకరెన్సీల వలె కాకుండా, డిజిటల్ రూపాయి పేపర్ కరెన్సీ మరియు నాణేల వలె అదే విలువలతో జారీ చేయబడుతుంది.
ఇది ఎలా పని చేస్తుంది?
డిసెంబర్ 1న విడుదలయ్యే e₹-R, చట్టబద్ధమైన టెండర్‌ను సూచించే డిజిటల్ టోకెన్. ఇది పేపర్ కరెన్సీ మరియు నాణేల వలె అదే విలువలతో జారీ చేయబడుతుంది. మరియు మధ్యవర్తుల ద్వారా పంపిణీ చేయబడుతుంది.
డిజిటల్ టూల్స్ తో..
సెంట్రల్ బ్యాంక్ ప్రకారం.. వినియోగదారులు బ్యాంకులు అందించే డిజిటల్ వాలెట్ ద్వారా మరియు మొబైల్ ఫోన్‌లు మరియు పరికరాలలో నిల్వ చేయబడిన e₹-Rతో లావాదేవీలు చేయగలుగుతారు.
లావాదేవీలు ఇలా..
RBI ప్రకటన ప్రకారం, డిజిటల్ రూపాయిలో లావాదేవీలు వ్యక్తి నుండి వ్యక్తికి (P2P), వ్యక్తి నుండి వ్యాపారికి (P2M) మధ్య జరుగుతాయి.
QR కోడ్‌లతో..
Paytm లేదా Google Pay కోసం కస్టమర్‌లు చేసే విధంగానే వ్యాపారులకు చెల్లింపులు వ్యాపారుల స్థానాల వద్ద ప్రదర్శించబడే QR కోడ్‌లను ఉపయోగించి చేయవచ్చు. “e₹-R విశ్వాసం, భద్రత మరియు సెటిల్‌మెంట్ ముగింపు వంటి భౌతిక నగదు యొక్క లక్షణాలను అందిస్తుంది. నగదు విషయంలో వలె, ఇది ఎలాంటి వడ్డీని సంపాదించదు. బ్యాంకుల్లో డిపాజిట్‌ల వంటి ఇతర రకాల డబ్బుకు మార్చబడుతుంది.
ఎక్కడెక్కడ షురూ అంటే..
ముంబై, న్యూఢిల్లీ, బెంగళూరు మరియు భువనేశ్వర్‌తో సహా నాలుగు నగరాల్లోని స్టేట్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా, ఐసిఐసిఐ బ్యాంక్, యెస్ బ్యాంక్ మరియు ఐడిఎఫ్‌సి ఫస్ట్ బ్యాంక్ అనే నాలుగు బ్యాంకులలో పైలట్ కిక్‌స్టార్ట్ అవుతుంది.
ఏయే బ్యాంకులు..
బ్యాంక్ ఆఫ్ బరోడా, యూనియన్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా, హెచ్‌డిఎఫ్‌సి బ్యాంక్ మరియు కోటక్ మహీంద్రా బ్యాంక్ – ఈ పైలట్‌లో చేరతాయి. ఇది అహ్మదాబాద్, గ్యాంగ్‌టక్, గౌహతి, హైదరాబాద్, ఇండోర్, కొచ్చి వంటి ఇతర నగరాలకు కూడా విస్తరించబడుతుంది.
ఆర్థిక నిపుణులు ఏమన్నారు..
“రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా (RBI) సెంట్రల్ బ్యాంక్ డిజిటల్ కరెన్సీ (CBDC) అందరికీ సరసమైన, సురక్షితమైన మరియు సులభమైన చెల్లింపుల వాగ్దానాన్ని నెరవేర్చాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది. ఇది మార్కెట్‌లోని క్రిప్టోకరెన్సీలకు నియంత్రిత ప్రత్యామ్నాయాన్ని అందిస్తుంది కాబట్టి, CBDC మరిన్నింటికి దారి తీస్తుంది. దృఢమైన మరియు విశ్వసనీయమైన చెల్లింపులు, నగదుపై ఆధారపడటాన్ని తగ్గిస్తుంది. అండర్‌పిన్నింగ్ టెక్నాలజీ లావాదేవీల ఖర్చులను తక్కువగా చేస్తుంది. ఇతర చెల్లింపు వ్యవస్థలతో ఇంటర్‌ఆపరేబుల్‌గా ఉండటం వలన, ఇది UPI వంటి ప్రస్తుత సాంకేతికతలను పూర్తి చేస్తుంది. తద్వారా మొబైల్ చెల్లింపుల పర్యావరణ వ్యవస్థను పూర్తి చేస్తుంది” అని BCT CEO జయ వైద్యనాథన్ అన్నారు.
ఇతర దేశాల్లో..
సొంతంగా CBDCని ప్రారంభించిన కొన్ని దేశాలలో భారతదేశం కూడా ఒకటి. చైనా, ఘనా, జమైకా మరియు కొన్ని యూరోపియన్ దేశాలు తమ CBDC ఉత్పత్తుల ఏర్పాటు దిశగా అన్వేషిస్తున్నాయి. తమ CBDCలను పూర్తిగా ప్రారంభించిన తొమ్మిది దేశాలు ఉన్నాయి. తొమ్మిది దేశాలలో ఎనిమిది కరేబియన్‌ ప్రాంతంలోనే ఉన్నాయి. బహామాస్ యొక్క డాలర్ ప్రపంచంలోని మొట్టమొదటి CBDC. ఇది 2019లో ప్రారంభించబడింది.
also read other news:
చలికాలంలో న్యాచురల్ గా అందాన్ని పొందడం ఎలా ?
Moral Stories in Telugu : స్నేహమే బహుమతి!